Wanneer is compost compost? Een composthoop bestaat doorgaans uit materialen die over een langere periode met tussenpozen zijn toegevoegd. Het oudste materiaal is maanden of zelfs jaren oud, terwijl het laatste materiaal er misschien net vandaag opgegooid is. Toch noemen we de hele voorraad samen compost.
Een optimaal verlopend composteerproces duurt enkele maanden. Als het minder optimaal verloopt kan het een jaar of langer duren voordat het toegevoegde materiaal gecomposteerd is. Maar de hele tijd wordt er nieuw materiaal aan toegevoegd en doorheen gemengd.
Jonge en rijpe compost
Om toch een onderscheid te maken worden de termen jonge en rijpe compost gebruikt. Compost is jong als het composteerproces nog bezig is. Rijpe compost is feitelijk uitgecomposteerd. In jonge compost zie je nog duidelijk de bronmaterialen terug, terwijl rijpe compost eruit ziet als aarde. Jonge compost ruikt naar het afvalmateriaal, en rijpe compost naar bosgrond.
Het is verstandig om alleen rijpe compost te gebruiken in je tuin. Hoewel jonge compost het bodemleven extra stimuleert, kan het tegelijkertijd de gewasontwikkeling afremmen. Dat komt doordat het processen zijn die elkaar als het ware in de weg zitten. De biologie in de wortelomgeving past niet bij de biologie die hoort bij de afbraak van vers organisch materiaal.
Een efficiënte manier van composteren is het gebruik van 2 of 3 aparte bakken of vaten voor de verschillende stadia. Vers, ruw materiaal gooi je samen met wat rijpe compost in bak 1. De rijpe compost helpt het proces op gang te komen.
Na een of enkele maanden verplaats je de onderste laag die al redelijk aan het vergaan is, naar bak 2. De rest van bak 1 meng je goed door elkaar en vul je de weken erna aan met vers materiaal.
Hetzelfde doe je met een eventuele tweede bak: het oudste materiaal naar bak 3 verplaatsen en de rest omhusselen en luchten.
Het oudste materiaal in bak 3 laat laat je helemaal uitcomposteren om het te kunnen gebruiken. Als het rul aanvoelt, en naar bosgrond ruikt is het klaar. Door om de paar weken even te beluchten en het mooi vochtig te houden houd je de compost goed en kun je het een hele tijd bewaren zonder dat het verder vergaat.
Heb je 2 bakken, dan combineer je de fasen, dat werkt altijd nog beter dan 1 vat of bak waarin rijp en jong door elkaar gaat.
TIP: Lees in dit artikel meer praktische aanwijzingen voor het maken van compost!
